Lotne związki organiczne
LZO ang. VOCs – volatile organic compounds – grupa związków organicznych
Lotne związki organiczne
Lotne związki organiczne występują jako uboczne produkty w wielu procesach przemysłowych i stanowią źródło zanieczyszczeń środowiska. Szczególnie duże znaczenie ma wtórne zanieczyszczenie substancjami powstającymi w wyniku reakcji chemicznych jakie zachodzą w środowisku z udziałem LZO. W taki sposób powstaje np. ozon troposferyczny.
Z tego względu w wielu krajach świata (także w Polsce) istnieją normy ograniczające ich emisję do środowiska, poprzez określenie dopuszczalnych wartości maksymalnej zawartości LZO w produktach.
Ponadto wiele procesów produkcyjnych, w których używa się LZO obostrzonych jest standardami emisyjnymi, wyrażonymi zazwyczaj dwoma wartościami:
stężenie lotnych związków organicznych (przeliczone na masę węgla organicznego) w gazach odlotowych z instalacji (mgCorg/Nm3)
dopuszczalny udział niezorganizowanej emisji lotnych związków organicznych z instalacji (%)
LZO
Przykłady lotnych związków organicznych
aceton
farby, pokrycia ochronne, zmywacze, materiały wykończeniowe i uszczelnienia
węglowodory alifatyczne
(dekan, oktan, heksan) – farby, kleje, procesy spalania, składniki uszczelniaczy, fotokopiarki, benzyna, dywany, linoleum
węglowodory aromatyczne
(toluen, ksylen, benzen) – procesy spalania, kleje, farby, benzyna, linoleum, tynki, masy gipsowe
związki zawierające chlor
(dichlorometan, chlorek metylu, trichloroetan) – tapicerowanie, środki do czyszczenia dywanów
lakiery, zmywacze, rozpuszczalniki i wiele innych…
Wśród pozostałych źródeł tego rodzaju związków można wymienić pestycydy, przemysł farmaceutyczny i petrochemiczny, laboratoria analityczne.
Dyrektywa
Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej 2004/42/WE z dn. 21.04.2004 reguluje ograniczenie emisji lotnych związków organicznych powstających w wyniku zastosowania rozpuszczalników w określonych rodzajach farb i lakierów.
Wdychanie ich może mieć negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Dodatkowo LZO powodują zanieczyszczenia atmosfery ziemskiej, co może się przyczynić do uszkodzenia zasobów naturalnych.